Historia e shkurtër dhe e trishtuar e një burri të shkarkuar nga puna nga kompjuteri
Në një kompani në SHBA,një kompjuter ka shkarkuar nga puna një punonjës, për një gabim, pa qenë në gjendje të ndërpresë zinxhirin e ngjarjeve që brenda pak orësh e sheh të shoqëruar jashtë ndërtesës nga agjentët e sigurisë. Historitë e shekullit 21, kur punëtorët janë “burime”, aksidentalisht njerëzore.
Protagonisti i kësaj historie, Ibrahim Diallo, është ndoshta i pari punëtor në histori që është pushuar nga puna nga një kompjuter. Fatkeqësia e tij, tha në një blog, fillon në orën 7 të mëngjesit të një dite të zakonshme, pak muaj më parë, kur Ibrahimi zbuloi se badge i tij nuk hapte derën e zyrës. I bindur se ky ishte thjesht një gabim, ai kërkojë ndihmën e kujdestarit për ta hapur atë, shkon në tryezën e tij dhe ndez kompjuterin – shikon që fjalëkalimet e tij ishin të gjitha të çaktivizuara. Kompjuteri mohon qasjen në të gjitha sistemet e kompanisë.
Menaxheri i tij, sapo mbërriti, e informoi atë se ai kishte marrë një email nga Departamenti i Burimeve Njerëzore, në të cilën ai ishte i informuar se kontrata e tij rezultonte e skaduar: do të shkojë menjëherë të kuptoj se çfarë ka ndodhur, e siguron atë.
Merr gjërat e tua ... Koha kalon dhe më e keqja vjen vetëm pas pushimit të drekës, kur dy rojet e sigurisë prezantohen në tavolinën e Ibrahimit me urdhërin, e marrë nëpërmjet e-mail, për t’a shoqëruar atë jashtë ndërtesës. Deri tani ishte e qartë: Ibrahim ishte pushuar nga puna dhe askush, madje as menaxherët e lartë të kompanisë, nuk arritën të çaktivizonin një proces automatik, që email pas e-mai-i, e detyroi atë të merrte gjërat e tij personale dhe të largohej nga zyra.
Një gabim human. Çfarë kishte ndodhur? Një incident i parëndësishëm: ish-kreu i Ibrahim, para se të dilte në pension, kishte harruar të ngarkonte në sistem rinovimin e kontratës së tij. Kështu, sapo ka skaduar kontrata, kompjuteri i kompanisë që drejton në mënyrë të padukshme jetën e punonjësve, një mëngjes të bukur ka filluar procesin e pushimit nga puna të Ibrahimit – dhe në një kompani të madhe ose shumë të madhe ku njerëzit që punojnë në zyra apo departamente të ndryshme shpesh ata as nuk e njohin njëri-tjetrin, askush nuk ka arritur të bllokojë procesin.
Unë nuk kthehem më në punë. Kjo shaka e kompjuterit I kushtojë 3 javë si i papunë: aq shumë kohë iu desh programuesve që Ibrahim të rihynte në punë në të njëjtin rol që kishte.
Por pastaj Ibrahimi vendosi ta shfrytëzojë rastin për të ndryshuar vendin e punës. “Kjo histori duhet të na bëjë të mendojmë për marrëdhëniet midis njerëzve dhe makinave”, thotë Dave Coplin, një ekspert në sistemet e inteligjencës artificiale.
Do të na shpëtojë AI nga kompjuterat? Në fakt, ndoshta një AI mund të kishte shmangur këtë eksperiencë të Ibrahimit: sistemet e bazuara në analizën e të dhënave mund të sinjalizojë një anomali të mundshme të një shkarkimi nga puna i cili nuk është bazuar as në baza disiplinore dhe as në performancë të ulët, dhe mund të bllokojë procesin në pritje të konfirmimit ose udhëzimeve të mëtejshme. Pika e fortë e sistemeve AI është që të jetë në gjendje të identifikojë modele të përsëritura në sasi të mëdha të informacionit, të tilla siç janë për shembull, arsyet që çojnë në heqjen e dikujt me forcë nga vendi i tij i punës.
Dhe pastaj është edhe ana njerëzore e çështjes: ajo që është më e habitshme në këtë histori është automatizimi i plotë i të gjithë procesit dhe që e bënë të pamundur për të gjithë që të jetë në gjendje t’a ndalojnë atë. Pak ‘siç ndodh me protagonistët e fantashkencës 2001 – Odisea në hapësirë duke luftuar me HAL 9000, kompjuteri që dëshiron t’i vrasë ata për arsye që të mos shuhej. Por ky ishte vetëm një film.
LEXO EDHE: Efekte speciale apo magji natyrore? Deti bëhet blu elektrik, fenomeni kurioz, i marrë në brigjet e Uellsit